Brabantian Wiki
Advertisement

Er zijn 4 Antwerpse uitspraken van de klinker a , die overeenkomen met de geschreven 'a'/'aa' in het Standaard Nederlands : 2 lange en 2 korte , de vijfde uitspraak die overeenkomt met de uitspraak van "aa" in het SN is in het Antwerps een tweeklank.

De korte platte 'a' of Antwerpse 'a' []

wordt gebruikt als de SN korte "a" maar ze klinkt scherper - zoals het Franse woord (Fr:)'à' ;

Voorbeelden: kat, zak, pas


De platte gerekte 'a' of gerekte Antwerpse 'a' []

  • Wanneer de korte Antwerpse 'a' gerekt wordt uitgesproken [1] klinkt ze zoals in het Franse woord "gare" [æ], wat vooral is gebeurd voor 'r' ('-er/ar-') of 'n' ('-an-'), hiervoor gebruiken we het grafeem "æ" of "ae".
Voorbeelden: waerəm(warm), staerək(sterk), laend(land), baenk(bank), waerəke(n)(werken)


De korte, zachte tong-a []

Vóór de 'L' wordt de korte 'a' verdonkerd [2] en wordt uitgesproken, zoals in het standaard Nederlands, in het midden van de tong

Voorbeelden: stal, bal, knal, lallen


De lange a[]

klinkt als [ɒ:] zoals in de Scandinavische talen of in het Engelse 'board'

Voorbeelden: maan [mɒ:n], baard [bɒ:rt], traag [trɒ:x], baan [bɒ:n],
Nota ivm het veelvuldig voorkomende woord : 'straat' uitspraak "[strɒ:t]" wordt soms lang uitgesproken zoals in "ik gɒ:n nɒr den bakker in de körte gastesstrɒ:t"(ik ga naar de bakker in de Korte Gasthuisstraat) maar soms ook kort of staccato zoals in "den buro in d'Oemmegaenckstrot" [strɔt] (het kantoor in de Ommeganckstraat) of 'naar' [nɔr] in de vorige zin (uitgesproken zoals de [o] in hok of stok) wanneer en waarom die verkorting gebeurt is niet met zekerheid in regels te vatten en is dikwijls zelfs uitwisselbaar.



Andere op a gelijkende klanken[]

De Standaard nederlandse lange aa klank [ɑ:] wordt in het Antwerps ook gebruikt maar is de uitspraak voor een tweeklank [au/auw/ouw|tweeklank is au/auw of ouw] zoals in vrouw uitgesproken [vrɑ:] en geschreven als "vrau" , of blauw "blau" [blɑ:]. (zie verder de tweeklank au)


References[]

  1. Camerman F.; 2007; Antwerps schrijven ; pagina's = blz. 17-19
  2. Tàànder Aàntwààreps: De A-klanken
Advertisement